Mosty, powiat pucki
Jak podaje oficjalny profil Gminy Kosakowo zabytkowy dworek w Mostach zakupiony przez gminę Kosakowo w na początku 2017 roku uzyskał pozwoleniem na przebudowę w zakresie wzmocnienia konstrukcji dachu, remontu instalacji wewnętrznych, c.o., wodno-kanalizacyjnych, elektrycznych, oraz instalację pompy ciepła. W swoim artykule profil pisze:
Cyt.:"Po blisko pięciu latach udało się uzyskać częściowe uzgodnienia w zakresie niezbędnego remontu jedynego zabytku w gminie Kosakowo. Jednocześnie złożyliśmy wniosek o dofinansowanie tego zadania do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Trzymamy kciuki za pozytywne rozpatrzenie – poinformował wójt gminy Kosakowo Marcin Majek
Historia dworku sięgają XIII wieku, kiedy to gdański książę Świętopełk II w 1224 r dzieli ziemie na Kępie Oksywskiej na część południową pozostającą nadal w rękach zakonu norbertanek w Żukowie oraz część północną, którą obdarowuje cystersów z Oliwy. Rodzi to wieloletni konflikt między stronami. Niemniej w 1288 roku cystersi otrzymują pozwolenie na zajmowanie się rybołówstwem i myślistwem, co skutkowało zaistnieniem stosownego urzędu w budynku zapewne ówczesnego dworu w Mostach. Sprawni cystersi zakładają na tym terenie grangię, czyli pomocniczy ośrodek gospodarczy w formie dużego folwarku, na 200-300 hektarach, specjalizujący się w uprawie roli. Być może miał on swą siedzibę również w dworku.
Pod koniec XVI wieku, w 1596 roku norbertanki ponownie starły się z cystersami na tle własnościowym. Dzierżawcy każdej ze stron czyli rodzina Uberfeltów kontra Stanisław Konarski nie zgadzają się na ustępstwa i deklarują opór. Jako że sprawy sądowe mogą trwać długo krewny opata cysterskiego z Oliwy zagarnia grangię siłą na okres jak się później okazuje 195 lat.
Można domniemywać iż nowy dworek powstał w okresie między 1610-1615, w samym centrum osady, nieopodal kanałów i oczka wodnego, w towarzystwie zabudowań gospodarczych.
Po rozbiorach Polski i sekularyzacji dóbr zakonnych zapanowała pruska domena, której Urząd Domenalny przetrwał w Mostach do 1819 roku, kiedy to został przeniesiony do Sopotu. W tym czasie też ma miejsce trzecia poważna przebudowa dworku w Mostach, trwająca 10 lat.
Jednak należy pamiętać iż owa budowla nie miała już w swoim charakterze architektonicznym śladów pocysterskich. Kolejnymi właścicielami folwarku wraz z dworem od tego momentu byli: porucznik Rumpf, Fryderyk Klaasen, von Bulow, Walter Wirthschaft, Patzig. Po likwidacji domen w 1872 r. powstały jednowioskowe gminy z wójtem na czele. Samodzielność okręgu dworskiego w Mostach został zniesiona 11 lat później, zaś społeczność wybrała na sołtysa młynarza Englera. W 1885 roku majątek nabywa August von Wedelsteadt, który po 17 latach rozparcelował swą własność.
Podniszczony dworek kupuje od niego w 1903 roku Antoni Klebba, rodowity Kaszuba ze Smolna, jak również 75 hektarów pozostałych po parcelacji. Część dworu czyli oficynę kupują Radtkowie, którzy również mają swe ziemie wokół, sąsiadując z gruntami Klebbów. Żoną Antoniego Klebby była Maria Dominik, siostra ks. biskupa Konstantyna Dominika, sufragana diecezji pelplińsko-chełmińskiej, rektora Seminarium Duchownego w Pelplinie, którego proces beatyfikacyjny jako pierwszego biskupa Kaszuby trwa od dawna.(...)"
Cały artykuł możecie Państwo znaleźć na stronie Dworek w Mostach uzyskał pozwolenie na przebudowę - :: Gmina Kosakowo Warto tu być :: Zachęcamy do przeczytania.
Źródło: Cytowany artykuł pochodzi z Gmina Kosakowo